Ağız Kokusu

AĞIZ KOKUSU

Ağız kokusuna neden olan etkenlerin saptanması ve çözülmesi için öncelikle diş hekimine başvurulmalıdır. Diş hekiminiz size ağız kokusunun sebebinin belirlenmesinde yardımcı olur. Eğer sebep ağız içi kaynaklı ise bu sorununuzun giderilmesinde gerekli tedavi planlamasını yapar

AĞIZ KOKUSU NEDİR?

Ağız kokusu bireylerin hem sağlığını hem de sosyal yaşamını doğrudan etkileyen bir sorundur.

Ağız kokusu; bazı bakterilerin ağız içindeki gıda artıkları ile birleşerek oluşturduğu hoş olmayan kokudur. Bu sorun genellikle ağız içi nedenlerden kaynaklanmaktadır, ancak daha az sıklıkla olmakla birlikte bazı sistemik hastalıkların da ağız kokusuna neden olduğu bilinmektedir. Bu koku özellikle sabahları ağızda belirgin halde hissedilir. Ancak sağlıklı bireylerde; sabahları oluşan bu koku dişlerin fırçalanması ve diş ipi kullanılması ile ortadan kalkar.
Ağız bakımı sağlanmasına rağmen koku devam ediyorsa, diş hekimine başvurulmalıdır.
Ağız kokusunu bir hastalık olarak tanımlamak zordur. Ancak ağız kokusu çok önemli hastalıkların işaretçisi de olabilir. Ağız kokusunu PATOLOJİK ve FİZYOLOJİK olmak üzere iki kısma ayırmak mümkündür.

1. Fizyolojik ağız kokusu:

Her sağlıklı birey sabah uyandığında sindirim kanalında biriken gazlar veya dil sırtında üreyen bakterilerin sebep olduğu ağız kokusu ortaya çıkabilir. Dil sırtını fırçalamak ve sürekli olmamak şartıyla çinko içeren ağız gargaraları kullanmak ve sakız çiğnemek bir çözümdür.
Beslenme sonrasında görülen, nefesteki (ağızdaki değil) çirkin koku da fizyolojiktir. Örneğin sarımsak yiyen bir insanın kanına geçen uçucu aromatik bileşikler, dışarı atılır. Kan gazlarının akciğerden atılımının sebep olduğu bu koku bir hastalık değildir. Tedavi gerektirmez.

2. Patolojik Ağız Kokusu (Gerçek halitosis):

Patolojik ağız kokusu olan hastalar diş hekimine ağız kokusu şikayetiyle müracaat etmeyebilirler. Ağızlarındaki çirkin kokunun ya farkında değildirler, ya idare etmektedirler veya kabullenmişlerdir.

Patolojik ağız kokusu vakaları 3 kategoriye ayrılır:

Tip-1: Ağızının koktuğu hastanın kendisi tespit eder. Böyle hastaların %24.1Ùidişhekimine müracaat ederler. Genellikle ağızlarındaki kokuyu kabullenmişlerdir. Ağız kokusundan farklı bir şikayet ile diş hekimine müracaat ederler. Diş hekiminin uyarısı ile tedavi edilirler.

Tip-2: Koku, hastanın kendisinin değil, yakınlarının tespitidir. Böyle hastaların %50Ùsi diş hekimine müracaat ederler.

Tip-3: Ağız kokusu, hastanın kendisi veya yakınlarının tespiti değil, şüphesi veya tahminidir. Veya hastanın aralıklı dönemlerde silik yakınmaları olmaktadır. Böyle hastaların daha büyük bir kısmı diş hekimine müracaat eder.

AĞIZ KOKUSUNA NEDEN OLAN DİĞER HASTALIKLAR

Ağız kokusunun ortaya çıkmasında azda olsa bazı hastalıklar da rol almaktadır. Bunlar arasında; şeker hastalığı, alt ve üst solunum yolları enfeksiyonları, sindirim sistemi bozuklukları, mide problemleri, karaciğer ve böbrek hastalıkları, bağırsaklarda parazit (bağırsak kurdu) varlığı sayılabilir. Bunların ağızda oluşturdukları koku ağız içinde bakterilerin neden olduğu kokular gibi olmayabilir. Örneğin, şeker hastalarında ağızdan gelen aseton kokusu söz konusudur.

AĞIZ KOKUSUNUN NEDENLERİ

• Diş aralarında, dil üzerinde ve diğer çevre dokularda kalan yiyecek artıklarının ağız içindeki bakteriler aracılığı ile kötü kokulu bileşiklerin oluşmasına sebep olmaktadır.
  
• Ayrıca; ağız bakımı eksikliğine bağlı olarak oluşan bu ortamda, diş çürükleri ve dişeti hastalıkları da meydana gelerek tabloyu ağırlaştırmaktadır.
  
• İyi temizlenmeyen protezler (takma diş, porselen dişler) de benzer şekilde ağız kokusunun daha şiddetli hissedilmesine neden olmaktadır.
  
• Tükürük ağızda kokuya neden olan gıda artıklarının temizlenmesinde önemli rol oynamaktadır. Bazı ilaçların sürekli kullanımında, tükürük bezleri ile ilgili hastalıklarda veya sürekli ağız solunumu yapan kişilerde, tükürük azlığına bağlı olarak ağız kokusu gelişebilir.
  
• Yediğimiz bazı yiyecekler de (soğan, sarımsak, et, balık, peynir vb.) nefesimizin kötü kokmasına neden olabilir. Dişlerin ve dilin temizlenmesi ile bu koku ortadan kalkmaz. Kokuya neden olan yiyecek vücuttan bütünüyle atılana dek koku devam edecektir.
  
• Benzer şekilde tütün ürünleri ve alkol de ağız kokusuna neden olurlar.

Bu alışkanlıklardan bütünüyle vazgeçmedikçe ağız kokusu devam edecektir.

AĞIZ KOKUSUNU GİDERMEK İÇİN NELER YAPILMALIDIR?

• Öncelikle ağız kokusunun ağız içi bir nedenden kaynaklanıp kaynaklanmadığı bir diş hekimi tarafından tespit edilmelidir.
  
• Ağız içinde çürük dişler, kanayan dişetleri, iyi temizlenmemiş protezler varsa gerekli tedaviler yapılmalıdır.
  
• Diş ve dişetleri sağlıklı hale getirildikten sonra bu durumun korunması için düzenli olarak diş fırçası ve diş ipi kullanılmalıdır
  
• Ayrıca dilin üzeri de mutlaka fırçalanmalıdır. Bu iş için özel olarak üretilmiş dil fırçalarının kullanılması daha da uygundur.
  
• Şekersiz sakız çiğneyerek tükürük akışını arttırmak gıda artıklarının temizliğine katkıda bulunacaktır.
  
• Ağız gargaraları ile ağzın çalkalanması ağız kokusunun azalmasına yardımcı olmaktadır.
  
•  Eğer dişhekimi ağız temizliğinin yeterli olduğunu tespit ederse o zaman ağız dışı kaynaklar araştırılmalı ve konunun uzmanı ile görüşülmelidir.