Protetik Tedavi ( Protez )

PROTETİK TEDAVİ NEDİR?

Protez dişler, hastanın çeşitli nedenlerden dolayı kaybettiği dişlerinin yerine uygun materyaller ile hazırlanan yapay dişlerdir. Protez diş uygulaması ile hastanın hem estetik görünüşü korunmuş olur hem de dişlerin çiğneme ve konuşma gibi fonksiyonlardaki işlevini sürdürmesini sağlanır.

Genel olarak diş kayıpları, ilerleyen diş çürükleri ve diş eti hastalıklarının tedavi edilmemesi sonucunda oluşabilmektedir. Bunun yanında bazı kazalar sonucunda da diş kayıpları meydana gelmektedir. Bu nedenle kaybedilen dişlerin yerine, fonksiyonel ve estetik olarak sağlıklı dişlerle aynı görevi görecek protezler yapılmalıdır.

Protez Çeşitleri ;

• Sabit Protezler (Kron-Köprü gibi yapıştırmalı protezle)
• Hareketli Protezler (Total ya da Parsiyel protezler)
• İmplant Üstü Protezler

SABİT PROTEZLER

Köprü, kuron, kaplama olarak da bilinen sabit protezler, ağızda az sayıda diş eksikliğinde uygulanan ve destek dişlerin şekillendirilmesi (kesilmesi, küçültülmesi) ile laboratuvarda hazırlanıp dişlere yapıştırılan protezlerdir. Takılıp çıkartılabilen protezlere oranla hasta tarafından daha kolay kabul edilir ancak uygulanabilmesi için bir takım koşulların var olması gereklidir. Bu protezlerin temizliği uzun ömürlü olması açısından çok önemlidir.

Kuron: Çürük kırık veya başka bir nedenle aşırı madde kaybı olan dişlerin küçültülüp kaplanması işlemidir.

Köprü: Bir veya birden fazla diş eksikliğinde, komşu dişlerin küçültülüp, bunlara gelen özel kaplamalardan destek alınılarak ara boşlukların doldurulması işlemidir

 

ZİRKONYUM DESTEKLI SABİT PROTEZLER

Alt yapı olarak metal yerine beyaz renge sahip olan zirkonyum alaşım kullanılır. Yüksek dayanıklılık ve arka bölgedeki köprülerde estetik bir görünüm sağladıklarından dolayı full porselen köprü diş sisteminin en büyük avantajıdır ve aynı zamanda metalsiz köprü veya metal desteksiz köprüler olarak da adlandırılmaktadırlar. Ayrıca beyaz diş diye de adlandırılan zirkonyum dişler en sağlam ve kaliteli protez dişlerdir.



Sol resim zirkonyum dişlerin ışık geçirgenliğini gösterirken,
sağdaki resimde metal destekli klasik sabit protezleri görmektesiniz.


Zirkon dişler ışığı yansıtır ve alt yapı olarak beyaz renkli alaşım kullanıldığı için diş eti hizasında koyu renkli hat oluşturmaz. İnsan vücudu ile %100 uyumludur ve alerji yapmaz.

Estetik Dişhekimliğinde Çığır Açan Zirkonyumun Avantajları:

• Dişhekimliğinde kullanılan en estetik materyallerdendir.
• Işık geçirgenliği özelliği sayesinde doğal dişlerin dokusu tam olarak yakalanır. Sağlıklı bir dişin minesi tamamen ışığı geçirmesine rağmen porselen dişlerin altında kullanılan metaller porselen dişlerde opak bir görüntü yaratabilmektedir. Özellikle güneşli ortamlarda ve fotoğraf flaşında belli olabilen cansız görüntü problemi zirkonyum dişlerde çözülmüştür.
• Diş eti uyumu klasik metal alt yapılı porselenlere göre çok daha iyidir. Diş eti hastalıklarında ya da diş eti çekilmelerinde sıkça görülen diş eti morlukları zirkonyumda görünmez.
• Allerjik değildir, doku dostu bir materyaldir.
• Isı yalıtıcı özellikleri çok iyi olduğundan dişlerde soğuk sıcak hassasiyetini önlerler.
• Zirkonyum porselenler 900 megapaskal dirence sahiptirler. Bu özellikleri sayesinde arka bölgelerdeki dişlerde de çok rahatlıkla kullanılırlar. Bu kadar güçlü olmasıyla birlikte ışığı geçirecek kadar zarif ve estetiktir. Hem ön hem de arka dişlerde güvenle kullanılabilen ileri teknoloji ürünü bir malzemedir.
  
  

Zirkonyum Dişler nasıl hazırlanır ?
Zirkonyum dişlerin ağızda hazırlanma işlemi klasik porselen diş hazırlanması ve ölçü alınmasıyla aynıdır. Farklılık laboratuar işlemlerinde başlar. Zirkonyumlar Cad Cam teknolojisine sahip bilgisayar destekli cihazlarla yapılabilir. Bu yöntemde hasta ağzından alınan ölçüler bilgisayar ortamında optik okuyucularda taranır. Zirkonyum levhalardan el değmeden freze sistemleri sayesinde bilgisayar tarafından kesilip şekillendirilir. Kamera yardımı ile elde edilen veriler bilgisayara yüklenir. Daha sonra tasarımları(CAD) yapılarak üretime (CAM) geçilir.

Bu sistemde kullanılan porselenin alt yapısında kristal veya zirkonyum bulunmakta böylece mükemmel estetik kalite ve doğallık yakalanmakta ve yapım süresi de kısalmaktadır.

 

 

 

HAREKETLİ PROTEZLER

Hareketli protez, sabit protez yapılamayacak durumdaki diş kayıplarının giderilmesi amacıyla yapılan protezlerdir. Sabit protezlerden farklı olarak takıp çıkarılabilirler. Özel plastik veya metal plastik kombinasyonlarından yapılırlar. Estetiği ve fonksiyonu sağlamak amacıyla yapılır. Hareketli protez gerektiren vakalarda çok fazla diş eksikliği bulunduğundan, çiğneme fonksiyonunun yerine getirilmesi ve diğer kalan dişlerin zarar görmemesi için yapılması gerekir. Hareketli protezler, dişlerin tamamen ya da büyük çoğunluğunun kaybedildiği durumlarda yapılır.

Hareketli protezler, özel plastikler ve metallerin kombinasyonu veya vakaya göre sadece özel plastiklerden yapılır. Hareketli protezlerde kullanılan dişler genelde plastik dişlerden seçilir. Porselen dişler ağırlıkları ve kuvvetleri yumuşak dokulara uygun olmayan şekilde ilettiğinden ve plastikle iyi bir bağlantı sağlayamayacağından tavsiye edilmemektedir. Hareketli protezlerin bakımı için her yemekten sonra çıkarılıp fırçalanmalıdır. Günde bir kere özel temizleyici maddelerle temizlenmelidir. Bazı maddeler metal içeren protezlere zarar verebileceğinden hekime danışılmadan kullanılmamalıdır. Kullanmadığınız zamanlarda protezinizi temiz bir suyun içinde tutarak su kaybedip bozulmasına engel olabilirsiniz. Hareketli protezinizi 3 yılda bir kontrol ettirip gerekiyorsa değiştirmeniz gerekmektedir. Zamanla protez aşınıp, kırılabilir veya çene ile uyumunu kaybedebilir. Bu da çene kemiğine zarar verebilir.

Hareketli protezlerde ilk 1 ay çiğneme ve konuşma fonksiyonlarının yerine getirilmesi açısından alışma devresidir. Ayrıca protezin oluşturabileceği uyumsuzluklar (vuruklar) yapılacak kontrollerle giderilmelidir.

Bir dişin kaybı sağlığınıza birçok şekilde zarar verebilir. Kaybedilen dişin önündeki ve arkasındaki dişler bu boşluğa doğru eğilirler. Karşıt diş de çekim boşluğuna doğru uzar. Çünkü dişler temas etme eğilimindedir. Bu uzama ve eğilmeler sonucunda dişlerin dizilimi ve birbirleriyle kontakları bozulur. Bu da dişler arasında gıda artığı ve bakteri plağı birikimini artırır. Bu bölgelerin temizlenmesi zordur ve ve bu nedenle de diş çürüğü ve dişeti hastalıklarının oluşması riski artar. Tüm bu sorunlar kaybedilen dişin yerine konmasıyla önlenebilir. Ancak kayıp dişin yerine konması komşu dişlerin eğilmesi ve karşıt dişin uzamasından sonra biraz daha zor olur.

Tüm bu metotların avantajları ve dezavantajları vardır. Diş hekiminiz hangi yöntemin size en uygun olduğuna karar verebilmeniz için en büyük yardımcınızdır.

Hareketli protezlerde protezin ağızdaki doğal dişlere tutunması için kullanılan metal kancalara "Kroşe" denir. Bir çok insan ağızlarında bu metallerin görünmesinden rahatsızlık duyar. Ancak gelişen diş hekimliği teknolojisi bize bu konuda çok daha estetik bir çözüm sunmaktadır. "Hassas Tutucu"lar yada teleskop kronlar kullanılarak dişlere tutunması sağlanırken metal kroşe görüntüsünün estetiği bozması da önlenir.

HASSAS TUTUCULAR

Hareketli protezlerde kroşe olarak adlandırılan ve protezin tutuculuğunu sağlamak için kullanılan metal parçaların yerine kullanılan sisteme hassas tutucu denir. Dişsiz bölgenin önündeki dişler kaplamadaki gibi işlemlerden geçirilerek hassas tutucuların sabit parçası bu dişlere yapılan kaplamaya sabit olacak şekilde döküm olarak yapılır. Hareketli parçada yapılacak olan hareketli protezde yer alır. Kroşeler dışında hareketli parça, hareketli protezde tarif edildiği şekilde yapılır. Hassas tutucular, estetik ve tutuculuğun daha iyi olması, kroşelerin yol açabileceği yiyecek birikimleri sonucu ortaya çıkacak çürük ve diğer problemlerin oluşmaması açısından daha çok tercih edilirler.

 

 

İMPLANT ÜSTÜ PROTEZLER

Diş kayıplarında yaşanan en büyük endişe kaybedilen bir dişin rehabilitasyonu için komşu dişlerin destek amaçlı küçültülmesi işlemidir. Tüm diş kayıplarında karşılaşılan problem ise yapılan hareketli protezlerin dişsizlikten ötürü destek bulamayışı ve çiğneme konuşma sırsında stabilitelerinin yetersiz olmasıdır.Her iki durumda da implant uygulamalarından destek almak beklenen endişeleri ve sıklıkla karşılaşılan problemlerin telafisinde büyük katkı sağlarlar. İmplant, eksik olan dişlerin fonksiyon ve estetiğini tekrar sağlamak amacıyla çene kemiğine yerleştirilen ve doku dostu olan titanyum ve benzeri değerli maddelerden yapılan üstün teknoloji ürünü yapay diş kökleridir. Günümüzde doğal dişlere en iyi alternatif çözüm getiren tartışmasız sistemlerin ilkidir. Dişleri fonksiyon estetik ve anatomik olarak en ideal taklit edebilen implant sistemleri sıklıkla kullanılır hale gelmiştir. Gerek tek diş eksikliklerinde gerekse fazla diş kayıplarında implant sistemleri estetiğin sağlamlıkla birlikte kazanımında vazgeçilmez unsurlar olmuşlardır.Özellikle arka bölgedeki son dişlerin kayıplarında ortaya çıkan ve köprü gibi küçük, kullanımı kolay protezlerin yapılamayıp daha büyük damakları içine alan hareketli protezlerin kullanımına en iyi alternatif çözüm olmaları en büyük estetik avantajlarıdır. Birçoğumuzun korkulu rüyası haline gelen damak protez kullanma zorunluluğudur.Takıp çıkartılabilen bu büyük hacimli protezlerle konuşuken ağızdan çıkabilir endişesini taşımak,gülümserken bağlantı metallerinin estetik olmayan görünümü,yemek davetlerinde karşılaşılabilecek olumsuz tecrübelerden sakınma zorunluluğu iletişimi ve özgüven duyusunu kaybetmeye neden olacaktır.21.yüzyılda dişhekimliği araştırmalarında büyük önem taşıyan implant sistemleri hareketli damak protezlerinden kurtuılma şansını bizlere tanıyor artık.Estetik başarının naturel görünümün kendisi olduğu gerçeği diş kökü gibi davranan implant sistemleri ile mümkün olmuştur.